Żółw - cena, żywienie, choroby

Żółw to gad, którego ciało otoczone jest charakterystycznym kostnym pancerzem. Nie jest wprawdzie tak bardzo popularnym zwierzęciem domowym jak np. pies, ale w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność. Istnieje mnóstwo gatunków żółwi - wodno-lądowe, morskie, lądowe, małe i średnie. Decydując się na zakup tego zwierzaka, warto dowiedzieć się więcej na temat żywienia, długości życia żółwia oraz jego ceny.

Zobacz film: "O jego istnieniu nikt nie wiedział. Naukowcy odkryli nowy gatunek"

1. Rodzaje żółwi

Żółwie pojawiły się na naszej planecie na przełomie paleozoiku i mezozoiku, mniej więcej 225 milionów lat temu.

Były świadkami wielu różnych wydarzeń i właśnie ta długowieczność może nas do nich przyciągać. Należą do gromady zauropsydów, rzędu owodniowców. Na świecie żyje ich około 365 gatunków.

Żółwie możemy podzielić na roślinożerne, mięsożerne, wodne oraz lądowe. Występują na każdym kontynencie, z wyjątkiem Antarktydy. W Polsce jedyną odmianą żółwia żyjącego na wolności jest żółw błotny.

Według rozporządzenia wydanego w 2011 roku przez Ministerstwa Środowiska, nie wszystkie gatunki żółwia mogą żyć na wolności. Należą do nich między innymi żółw ostrogrzbiety, żółw ozdobny, żółw malowany i żółw jaszczurowaty.

Żółw może wywoływać w nas różne odczucia. Znajdziemy zarówno zwolenników, jak i przeciwników posiadania w domu tych zwierząt.

Według jednych, gad w skorupie nie ma nic wspólnego z miękkim pupilem domowym, inni natomiast nie potrafią sobie wyobrazić lepszego towarzysza zabaw.

Żółwie domowe dzielą się na dwa rodzaje - żółwie wodno-lądowe oraz lądowe. Wśród hodowlanych żółwi lądowych wyróżniamy żółwie stepowe oraz żółwie greckie.

Wśród wodno-lądowych żyją żółwie chińskie, żółtolice oraz czerwonolice. Dobrze sprawdzają się w roli zwierzaka domowego, ze względu na ich niewielki rozmiar.

2. Gatunki żółwi

Wyróżniamy kilka gatunków żółwi, poniżej zestawienie najczęściej spotykanych odmian:

2.1. Żółw błotny

Żółw błotny jest objęty ścisła ochroną. Możemy spotkać go między innymi w Kozienickim Parku Krajobrazowym, Rezerwacie Przyrody Żółwiowe Błota lub w Puszczy Augustowskiej.

Miejsca te objęte są dozorem, ze względu na małą ilość żółwi błotnych. Dodatkowo prowadzone są różnego rodzaju przedsięwzięcia, mające na celu zwiększenie populacji tej odmiany żółwia w naszym kraju.

Chodzi m.in. o chronienie miejsc, gdzie żółwie błotne składają jaja, lub o sztuczny wylęg. Polega on na tym, że młode wypuszczane są po odchowaniu do ich naturalnego środowiska, gdzie mogą żyć nawet sto lat.

2.2. Żółw stepowy

Żółw stepowy jest jednym z najpopularniejszych gatunków żółwia, którego trzymamy w domu. Żółwie te aktywne są w środku dnia, bardzo lubią kopać i wspinać się.

Najbardziej odpowiednim miejscem do trzymania ich jest terrarium. Na otwartym wybiegu możemy trzymać żółwia tylko po spełnieniu pewnych warunków.

Na wybiegu może znajdować się od czerwca do sierpnia, po instalacji inspektu (coś na kształt domku - skrzynki z oknami), może w nim przebywać również w maju i wrześniu.

Warto mieć na uwadze bezpieczeństwo żółwia - powinniśmy zadbać o ochronę przed ucieczką oraz o ewentualny atak innych zwierząt żyjących pod naszym dachem.

Co jeszcze warto wiedzieć o żółwiu stepowym:

• ważna dla żółwia jest temperatura, która powinna mieścić się w granicach od 18°C w nocy do 26°C w dzień. Jeśli jest zbyt niska, powinniśmy naświetlać terrarium lampą punktową,
• żółw stepowy zapada w zimowy sen, czasem również w letni, który trwa około miesiąc,
• ma od 15 do 23 centymetrów,
• żółw ten jest roślinożercą, chętnie zjada rośliny zielone (np. babkę lancetowatą), siano albo trawy. Nie powinniśmy mu zbyt często podawać owoców i warzyw, zabronione jest podawanie roślin zawierających szczawiany i sałaty, nie potrzebne są mu pokarmy zawierające białko zwierzęce,
• na dno terrarium powinniśmy ułożyć ziemię ogrodową, zmieszaną z piaskiem.

2.3. Żółw czerwonolicy

Żółw czerwonolicy jest zwierzęciem wodnym. Posiada charakterystyczne czerwone pręgi na "policzkach". W naturalnym środowisku żyje w zarośniętych, stojących akwenach. Jeśli chcemy, aby został naszym domowym pupilem, powinniśmy zapewnić mu podobne warunki.

Należy trzymać go w akwarium, w lecie może przebywać również w oczku wodnym. Temperatura wody w takim zbiorniku powinna wynosić od 26-28°C, powietrza zaś 26-32°C.

Co powinniśmy wiedzieć jeszcze o żółwiu czerowonolicym?

• samice są większe od samców,
• żółwie te prowadzą dzienny tryb życia,
• chętnie korzystają ze słońca, wygrzewając się na nim nad powierzchnią wody,
• najlepiej trzymać go w akwaterrarium - jest to zbiornik, który zawiera i ląd i wodę,
• młode osobniki tego gatunku są wyłącznie mięsożerne (żywią się skorupiakami, ślimakami i rybami), wraz z upływem lat żółwie te sięgają też po pokarm roślinny. Nie powinniśmy jednak podawać żółwiom tego gatunku owoców i warzyw.

Podobnych warunków i pielęgnacji wymaga także żółw żółtolicy.

2.4. Żółw grecki

Żółw grecki, który tak jak żółw stepowy jest zwierzęciem lądowym, może mieszkać z nami w domu. Najlepiej umieścić go w terrarium lub na wybiegu otwartym.

Tak jak i żółw stepowy, nie może jednak przebywać tam cały czas - bez domku w miesiącach od czerwca do sierpnia, z inspektem dodatkowo w maju i wrześniu.

Żółw grecki jest większy od stepowego - osiąga około 25-30 centymetrów (samce są mniejsze od samic). W terrarium, w którym nasz żółw będzie przebywał, powinien znajdować się cieplejszy kąt, gdzie będzie mógł się wygrzewać.

Można w tym celu zamontować lampę punktową. Dobrze jest też pamiętać, aby zapewnić naszemu zwierzęciu kryjówkę, do której będzie mógł się schować.

Jest on roślinożerny, możemy go karmić m.in.: roślinami zielnymi (koniczyna, mniszek lekarski), trawą i sianem, a także liśćmi. Nie powinniśmy podawać mu owoców i warzyw (zwłaszcza tych zawierających szczawiany). Dieta naszego żółwia powinna być bogata w białko i wapń. Powinien mieć również stały dostęp do do wody pitnej.

2.5. Żółw chiński

Żółw chiński jest zwierzęciem wodnym, żyje w wodach stojących. Jest aktywny w ciągu dnia. Nazwę zawdzięcza swojemu pancerzowi, który przypomina daszek pagody.

Aby zapewnić żółwiowi chinśkiemu odpowiednie warunki, powinniśmy pamiętać, że w naturalnych warunkach żyje on w wodach o średniej głębokości.

Poziom wody w jego akwaterrarium nie powinien więc być wysoki (maksymalnie do 40 centymetrów), jednak ostatecznie dopasujmy jej ilość do wielkości żółwia. Powinien móc bez problemu wydostać się na powierzchnię.

Podstawowym wyżywieniem żółwi tego gatunku jest pokarm zwierzęcy, czyli ślimaki, larwy owadów czy krewetki. Żółwie te są niewielkich rozmiarów, ich długość nie przekracza zwykle 17 centymetrów. Te gady nie zapadają w sen zimowy.

2.6. Pozostałe gatunki żółwi

Prócz gatunków, które zostały wyżej wymienione, możemy wyróżnić także:

• żółwia jaszczurowatego - jest to gatunek półwodny, uznany jest jednak za gatunek niebezpieczny dla ludzi,
• żółwia lamparciego - żółw lądowy, który posiada charakterystyczny pancerz (karapaks),
• żółwia sępiego - na pancerzu tego żółwia znajdują się charakterystyczne stożki, również nie jest bezpieczny dla ludzi,
• żółwia żółtobrzuchego - gatunek wszystkożerny, choć młode osobniki preferują raczej pokarmy mięsne. Wraz z biegiem czasu zaczynają zjadać pokarmy roślinne,
• żółwia wonnego (zwany piżmowym) - nie potrafi dobrze pływać, woda w terrarium powinna być płytka. Dobrze, jeśli znajdą w nim się korzenie, które ułatwią wyjście na zewnątrz,
• żółwia szylkretowego - gatunek zagrożony wyginięciem.

3. Wygląd żółwia

Charakterystyczną cechą żółwi jest dwuwarstwowy pancerz, składający się z szeregu płytek kostnych. Pełni on funkcję ochronną. Część brzuszna nazywana jest plastronem, zaś grzbietowa - karapaksem. Głowa żółwia jest zakończona rogowym dziobem, ogon jest krótki i spiczasty.

Wymiary tego zwierzaka zależą od gatunki. Żółwie skórzaste mogą osiągnąć nawet 2 metry długości, podczas gdy żółwie egipskie osiągają maksymalnie 14 centymetrów długości.

4. Ile kosztuje żółw

Koszt żółwia hodowlanego może być bardzo różny, zależy głównie od gatunku. Jednym z najtańszych jest żółw ostrogrzbietowy, którego cena to około 30 złotych.

Niewielkich rozmiarów ozdobne żółwie z Ameryki Północnej (żółtobrzuchy, hieroglify, Pseudemys Texana, Pseudemys Nelsoni, Pseudemys Peninsularis) to koszt rzędu 45-60 złotych.

Ceny żółwi północnoamerykańskich żółtolicych i czerwonolicych zaczynają się od kilkudziesięciu złotych, można jednak znaleźć dużo droższe osobniki (w cenie od 100 do 200 złotych). W Podobnej cenie możemy dostać żółwie chińskie.

Najdroższe są żółwie lądowe. Ceny żółwi stepowych i greckich wahają się między 400 a 550 złotych. Nawet 1000 złotych może kosztować afrykański żółw zawiasowy (Kinixys belliana).

5. Jak dbać o żółwia

Zarówno żółwie wodno-lądowe jak i lądowe, powinny mieszkać w specjalnym akwarium lub w terrarium. Najlepsze będzie szklane, lecz można kupić również plastikowe; najważniejsze aby terrarium nie było zbyt małe.

Zwierzęta powinny poruszać się po nim swobodnie i mieć wystarczającą ilość miejsca, aby zaspokoić ich potrzebę ruchu. Terrarium minimalnie powinno mieć wymiary 6/100/40 centymetrów. Powinno się zapewnić im warunki podobne do naturalnych.

Wyposażenie terrarium dla żółwia wodno-lądowego jest nieco bardziej skomplikowane. Oczywiście niezbędna jest woda, dno można wysypać specjalnym żwirkiem. Dobrze jest, gdy żółw ma możliwość wyjścia na powierzchnię - aby mu to umożliwić powinniśmy zakupić terrarium z wysepką.

W takim terrarium można umieścić domek dla żółwia, do którego będzie mógł się schować i uzyskać odrobinę prywatności. Możemy go wykonać samodzielnie z kory, drewna lub ceramicznej doniczki, bądź kupić gotowy w zoologicznym sklepie.

W terrarium powinna zostać zamontowana lampa grzewcza lub UVB, emitująca promieniowanie ultrafioletowe. Jest ono niezbędne dla prawidłowego rozwoju żółwia. Zwierzęta te lubią ciepło, idealna temperatura dla nich to 27-28 28ºC.

Lampa grzewcza podnosi temperaturę do około 35ºC, jednak aby woda była cały czas w stałej temperaturze, powinniśmy zakupić specjalną grzałkę. Aby utrzymać czystość wody, konieczny może się okazać porządny filtr.

Dobrze jest zaopatrzyć się w higrometr oraz termometr. Urządzenia te pozwolą kontrolować wilgotność powietrza oraz temperaturę.

Dla lądowych żółwi ważne jest podłoże. Najlepsza w tym przypadku będzie kora wymieszana z sianem lub naturalna darń.

W terrarium powinniśmy ulokować dwie miseczki - jedną na pożywienie, drugą na wodę.

6. Żywienie żółwia

Pożywienie żółwi jest zależne od gatunku. Żółwie wodno-lądowe mogą jeść suszone stynki, dżdżownice, krewetki, ślimaki lądowe i wodne, rośliny wodne, takie jak moczarka, liście babki i mniszka lekarskiego, a także ryby słodkowodne, jak np. karasie, mieczyki lub gupiki.

Nie powinny żywić się mięsem ptaków i ssaków, jajami na twardo, sałatą oraz karmą przeznaczoną dla innych zwierząt.

Żółwie lądowe z kolei są roślinożerne. Powinny jeść produkty z dużą zawartością błonnika, mało natomiast cukrów i białka. Możemy podawać im pospolite rośliny polne (takie jak np. babka lancetowata i szerokolistna, mniszek lekarski, liście pokrzywy, wszystkie koniczyny, przywornik pospolity)

Wskazane są również liście niektórych drzewek i krzewów (truskawki, jeżyn, pelargonii, malin, pelargonii, cynii, bratka, jaśminu, fiołka afrykańskiego), a także zielone części niektórych warzyw.

Nie powinniśmy karmić żółwi warzywami i owocami, ponieważ mają za dużo białka i za mało błonnika. Posiadają natomiast kwas szczawiowy, który jest dla żółwi szkodliwy.

Możemy także sięgnąć po gotową karmę suchą dostępną w zoologicznych, jednak powinna być ona jedynie uzupełnieniem pokarmu, nie zaś głównym posiłkiem.

Dobrze jest również rozważyć możliwość suplementacji naszego żółwia - oczywiście po uprzedniej konsultacji z weterynarzem. Takie rozwiązanie sprawdzi się, jeżeli nasz pupil cierpi na niedobór wapnia. W takiej sytuacji, aby go wyrównać, możemy dołożyć do karmy rozgniecione skorupki jajek.

6.1. Zasady karmienia żółwi

Najważniejszą zasadą odnośnie karmienia żółwi, jest podawanie takiej ilości pokarmu, którą będzie w stanie zjeść w czasie pięciu minut.

Dorosłe zwierzaki powinny być karmione 2-3 razy na tydzień, raz dziennie młode, a noworodki dwa razy na dzień do około 4 miesiąca życia.

Jeśli posiadamy w terrarium kilka osobników o różnej wielkości, w pierwszej kolejności powinniśmy podawać pokarm mniejszym żółwiom, aby zapewnić im wystarczającą ilość pokarmu.

7. Dolegliwości żółwi hodowlanych

Żółw, jak każda istota, może zapadać na różnego rodzaju choroby. Część z nich możemy powiązać z niewłaściwą opieką nad pupilem, niektóre zaś występują samoistnie.

Do najczęściej spotykanych dolegliwości żółwi hodowlanych możemy zaliczyć:

• anemia,
• biegunka,
• cukrzyca,
• choroby nerek,
• katar,
• herpeswiroza,
• infekcje skórne,
• metaboliczna choroba kośćca,
• infekcje oczu,
• żółtaczka,
• syndrom wyjałowionego jelita,
• przerost listwy rogowej,
• dna moczanowa,
• zwyrodnienie stawów biodrowych,
• pasożyty zewnętrzne,
• pasożyty wewnętrzne,
• rany,
• okaleczenia.

Szczególnie groźne dla żółwi są:

• zaklinowanie jelita,
• wymioty,
• zapalenie płuc,
• pęknięcie pęcherza,
• złamanie pęcherza,
• grzybica pancerza,
• zatrucie,
• choroby górnych dróg oddechowych.
• ropień uszu,
• zapalenie jamy ustnej,
• zaparcie jaj,
• posocznica.

Do objawów groźnych chorób należą rozmiękczenie pancerza, brak apetyty czy obrzęk oczu. Warto uważnie obserwować swojego pupila, ponieważ nie jest on w stanie w inny sposób zakomunikować nam, że dzieje się z nim coś niedobrego.

Żółw może być nosicielem różnego rodzaju patogenów, jak np. salmonelli. Z tego powodu powinniśmy przestrzegać podstawowych zasad higieny podczas kontaktu z tym zwierzęciem.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.