Trombektomia – na czym polega i jak przebiega zabieg?

Trombektomia to jedna z metod leczenia udaru niedokrwiennego. Polega ona na usunięciu zatoru przez mikrocewnik. Istotne jest, by zabieg odbył się w ciągu kilku godzin od wystąpienia udaru. Co jeszcze warto o nim wiedzieć?

1. Co to jest trombektomia?

Trombektomia to metoda interwencyjnego usuwania skrzeplin z naczyń krwionośnych. Ten otwarty zabieg chirurgiczny wykonuje się u pacjentów po udarze mózgu, a także przy niedokrwiennym udarze mózgu, gdy zastosowanie trombolizy dożylnej nie jest wystarczające. Innym schorzeniem, w którym wykorzystać można tę technikę jest zatorowość płucna. Trombektomia jest stosowana w przypadku braku skuteczności leczenia farmakologicznego lub jeśli jest ono przeciwwskazane.

2. Na czym polega trombektomia?

Trombektomia jest metodą wewnątrznaczyniowego usuwania skrzepliny wywołującej niedokrwienny udar mózgu. Zabieg polega na dotarciu do wnętrza tętnicy wewnątrzmózgowej i mechanicznym usunięciu skrzepliny. Przeprowadza się go przy użyciu specjalnych cewników. Zabieg może zapobiec paraliżowi poudarowemu. Należy wiedzieć, że najważniejsze jest szybkie wezwanie pomocy, gdy pojawią się pierwsze objawy udaru, takie jak:

Zobacz film: "Jak długo trwa ból pooperacyjny?"

• zaburzenia mowy,
• drętwienie jednej ręki,
• opadanie kącika ust.

Trzeba także pamiętać, że im szybciej zostanie udzielona pomoc, tym większe są szanse na skuteczne leczenie. Granicą czasową jest ósma godzina po wystąpieniu udaru. W przeciągu tych godzin chory powinien zostać dowieziony do szpitala.

3. Jak przebiega trombektomia?

Trombektomię wykonuje się w pracowni neuroradiologii, w znieczuleniu miejscowym lub w znieczuleniu ogólnym. Zabieg wykonuje się pod kontrolą skopii, czyli serii zdjęć RTG, które są wykonywane i wyświetlane w czasie zabiegów.

Zabieg rozpoczyna się od nakłucia tętnicy udowej przebiegającej w pachwinie. Kolejny krok to wprowadzenie cewników, które biegną wbrew prądowi krwi przez tętnice biodrowe, aortę do tętnic szyjnych, szyjnych wewnętrznych i tętnic mózgowych lub z aorty do tętnic podobojczykowych oraz kręgowych.

Przez cewniki wprowadza się małe koszyczki, przy pomocy których zabiera się skrzeplinę. W przypadku zatorowości płucnej nakłuwa się żyłę udową, następnie przez żyłę biodrową, główną dolną, prawy przedsionek i prawą komorę wprowadza się cewnik do tętnic płucnych. Po wyciągnięciu jej na zewnątrz, uciska się miejsce nakłucia tętnicy.

4. Powikłania trombektomii

Jak każda interwencja chirurgiczna trombektomia wiąże się z ryzykiem pojawienia się powikłań. Trzeba pamiętać, że zabieg wykonuje się na naczyniach mózgowych, których uszkodzenie może mieć bardzo poważne skutki. Powikłania mogą mieć związek z podawaniem środka kontrastowego czy wynikać z uszkodzenia naczynia, w którym występuje zator. Część powikłań trombektomii jest typowa dla zabiegów wewnątrznaczyniowych.

Powikłaniem trombektomii może być:

• uszkodzenie tętnicy udowej,
• przebicie naczynia i krwotok wewnątrzczaszkowy,
• uszkodzenie aorty,
• oderwanie się fragmentu skrzepliny i zamknięcie dalszej części naczynia,
• reakcje alergiczne na kontrast.

5. Gdzie wykonuje się trombektomię?

W Polsce zabieg trombektomii wykonuje kilkanaście wysoko wyspecjalizowanych ośrodków medycznych. Od 1 grudnia 2018 r. Ministerstwo Zdrowia prowadzi program pilotażowy, w ramach którego stosuje się tę metodę w 7 szpitalach. Na liście placówek znajduje się:

1. Kliniczny Szpital Wojewódzki im. św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie,
2. Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Szpital Zachodni im. św. Jana Pawła II w Grodzisku Mazowieckim,
3. Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach,
4. Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku,
5. Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie,
6. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie,
7. Szpital Uniwersytecki w Krakowie.

8. Do pilotażowego programu trombektomii mechanicznej od 1 lipca 2019 r. dołączyło kolejnych 10 ośrodków. W sumie trombektomia będzie wykonywana w 17 szpitalach w Polsce. To:

9. Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie,

10. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 im. prof. Tadeusza Sokołowskiego w Szczecinie,
11. Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,
12. Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy,
13. Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu,
14. Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku,
15. Wojewódzkie Specjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi,
16. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. św. Jadwigi w Opolu,
17. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie,
18. Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach. Cena trombektomii wynosi około 30 tysięcy zł. W przyszłości ma być ona objęta refundacją w ramach świadczeń NFZ.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.