Terapeuta może zmienić twoją osobowość
Chciałbyś być mniej neurotyczny lub bardziej otwarty na ludzi? Nowa praca naukowa sugeruje, że być może można, z pomocą terapeuty, zmienić cechy osobowości.
Choć kiedyś zakładano, że ludzie są skazani na cechy, z którymi się urodzili, wielu naukowców zgadza się obecnie, że pewne elementy są bardziej płynne. Jednak, według nowego badania, aby osiągnąć taki efekt, potrzeba ciężkiej pracy i profesjonalnej pomocy.
1. Terapia może złagodzić negatywne cechy
Nowe badania, opublikowane w „Psychological Bulletin”, to przegląd 207 wcześniejszych prac, które śledziły zmiany cech osobowości, u ludzi, którzy korzystali z pomocy terapeuty. W większości były to badania obserwacyjne, a nie eksperymentalne. Oznacza to, że mogą one tylko sugerować związek pomiędzy terapią i zmianami osobowości, a nie wskazywać na bezpośrednią przyczynę.
„Jednak odkrycia wspierają tezę, że cechy takie jak otwartość na doświadczenia, sumienność, ekstrawersja, ugodowość i neurotyzm, znana w psychologii jako "wielka piątka" - mogą być zmieniane w stosunkowo krótkim okresie czasu” - twierdzi główny autor Brent Roberts, psycholog społeczny i osobowościowy z Uniwersytetu w Illinois.
Cechą, która wydawała się najbardziej plastyczna, jest stabilność emocjonalna, która odnosi się ściśle do neurotyzmu. Ludzie stają się mniej neurotyczni z wiekiem, ale analiza wykazała, że ludzie w czasie terapii widzą wymierną poprawę już po czterech tygodniach leczenia – bez leczenia zmiany postępują przez wiele lat, od wczesnej dorosłości poprzez wieku średni, do starości.
„To ma sens, że ludzie w badaniach wykazali największą poprawę w zakresie stabilności emocjonalnej, ponieważ większość ludzi szuka terapii dla zagadnień związanych z depresją i lękiem. W mniejszym stopniu, leczenie było również związane ze zmianami ekstrawersji” – mówi Roberts
Badań dokonano w ramach przeglądu, a następnie powtarzano je średnio przez 24 tygodnie. Brały w nich udział osoby otrzymujące leki, sesje terapeutyczne lub jedno i drugie. Naukowcy nie widzieli dużych różnice w wynikach różnych rodzajów terapii, ale mówią, że większość pacjentów w ostatnich badaniach wybrało kombinację tych dwóch metod.
„Konieczne są dalsze długoterminowe badania, aby lepiej zrozumieć, czy te zmiany są trwałe oraz określić, jaki rodzaj terapii naprawdę działa najlepiej przy przekształcaniu cech osobowości. Ale wiele z dotychczasowych badań uzupełniających ma obiecujące wyniki, co sugeruje, że efekty wypracowane w trakcie leczenia utrzymują się przez kilka miesięcy lub lat” – mówi Roberts.
2. Cechy osobowości zmieniają się z wiekiem
Wcześniejsze badania sugerowały, że ludzie stają się bardziej pewni siebie, sympatyczni, sumienni i emocjonalnie stabilni wraz z wiekiem. Jednak zmiany te są niewielkie, i nie wiemy do końca, czy ludzie mogą dokonywać ich świadomie.
"Jest to pytanie, na które słuchacze moich wykładów zadawali przez lata. Jeśli cechy osobowości są w rzeczywistości podatne na zmiany, to czy można również zmienić całą osobowość? Cóż, początkowo nasze stanowisko brzmiało: tak, można” – stwierdza Roberts.
Zobacz także
"Ale wydaje się dziwne, że można przekształcić czyjąś osobowość w stosunkowo szybkim czasie, a nie sądzę, ktoś naprawdę może zrobić to przez przypadek" - kontynuuje. Innymi słowy, terapia może z pewnością sprawi, że poczujesz się lepiej, ale czy to naprawdę zmieni twoją osobowość dogłębnie?
Najnowsze badania sugerują, że tak. "Powiedziałbym, że teraz wiemy, że istnieje możliwość całkowitej zmiany części swojej osobowości poprzez pracę z terapeutą" – twierdzi naukowiec. To powinna być zachęcająca wiadomość dla każdego, kto myśli o powierzeniu zdrowia psychicznego w ręce profesjonalisty, ale nie był pewien, czy może z tego wyniknąć coś dobrego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.