Nefroptoza nerki – przyczyny, objawy i leczenie ruchomej nerki

Nefroptoza nerki to nieprawidłowość, która występuje przeważnie u kobiet między 20. a 40. rokiem życia. W większości przypadków nie towarzyszą jej żadne dolegliwości. Wówczas jest wykrywana przypadkowo. U chorych, którzy wymagają leczenia, przeprowadza się operację. Jakie są przyczyny i symptomy patologii?

1. Co to jest nefroptoza nerki?

Nefroptoza nerki to patologia związana z niedostatecznym umocowaniem organu w jego fizjologicznym położeniu. Istota problemu jest nadmierna ruchomość i przemieszczenie nerki w kierunku dolnym.

Nerka to narząd układu moczowo-płciowego, który w organizmie człowieka odgrywa ważną rolę. Pełni funkcję:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

• wydalniczą (produkcja moczu),
• regulacyjną (utrzymanie homeostazy),
• endokrynną (produkcja i degradacja hormonów).

Nerki są narządem parzystym. Ich kształt przypomina ziarno fasoli. Wskutek dużej zawartości krwi są koloru czerwonobrązowego. Są położone w jamie brzusznej w przestrzeni zaotrzewnowej.

U człowieka nerki znajdują się po obu stronach kręgosłupa, za żołądkiem i pod wątrobą, na wysokości dwóch ostatnich kręgów piersiowych i trzech pierwszych kręgów lędźwiowych. Różnica poziomu obu nerek wynosi około pół do jednego trzonu kręgu. Lewa nerka jest ułożona nieco wyżej, co tłumaczy się tym, że rośnie silniej.

Za nerkę ruchomą przyjmuje się opadnięcie nerki u mężczyzn w pozycji stojącej o ponad 1,5 kręgu, a u kobiet o ponad 2,0 kręgi (ponad 5 cm).

2. Przyczyny nefroptozy nerki

W większości przypadków nerka ruchoma, określana także jako nerka opadnięta (łac. ren mobilis, nephroptosis) dotyczy kobiet w wieku od 20 do 40 lat. Występuje przeważnie po stronie prawej (30 razy częściej niż po lewej).

Przyczyny powstawania nerki ruchomej mogą być wrodzone. Za patologię odpowiadać może wówczas:

• asteniczna budowa ciała z płaską, poszerzoną ku dołowi lożą nerkową u kobiet,
• nadmiernie długa szypuła naczyniowa nerki,
• konstytucjonalne zaburzenia rozwoju tkanki łącznej i układu powięziowego podtrzymującego nerkę w pozycji fizjologicznej.

Przyczyny nabyte i czynniki predysponujące do nefroptozy nerki to:

• niedobór masy ciała lub nagła utrata wagi,
• obniżenie ciśnienia śródbrzusznego w następstwie zwiotczenia powłok zwiotczenie mięśni powłok brzusznych (liczne ciąże i porody),
• nadmierna długość naczyń nerkowych,
• usunięcia dużego guza z jamy brzusznej czy raptownej utraty masy ciała,
• ciężka praca fizyczna w pozycji stojącej.

3. Objawy nefroptozy nerki

Nefroptoza nerki bardzo często ma charakter bezobjawowy (około 80 % nerek ruchomych nie daje objawów klinicznych). Wówczas rozpoznaje się ją przypadkowo podczas wykonywana badań obrazowych jamy brzusznej, na przykład rutynowego badania USG jamy brzusznej.

Objawy nefroptozy nerki to:

• tępe bóle w nadbrzuszu, okolicy lędźwiowej i krzyżowej pojawiające się pozycji stojącej i podczas pracy fizycznej, ustępują w pozycji leżącej,
• silne bóle o charakterze napadu bólowego wskutek zastoju moczu spowodowanego zgięciem moczowodu,
• ogólne dolegliwości ze strony jamy brzusznej,
• zaburzenia ukrwienia nerki, które mogą prowadzić do ostrych bólów w okolicy lędźwiowej, nudności, tachykardii, zimnych potów, a nawet zapaści,
• wodonercze, czyli zastój moczu. Powstaje, gdy następuje zgięcie moczowodu,
• nudności, zimne poty, zaburzenia oddychania występujące w trakcie napadów bólowych,
• krwiomocz, najczęściej wynikający z pęknięcia szyjki kielicha nerki lub spowodowany zastojem moczu.

Zmniejszone ukrwienie nerki i zastój moczu prowadzą do powolnego, sukcesywnego niszczenia organu, trwałych zmian w tętnicy nerkowej i nadciśnienia nerkowego tzw. ortostatycznego.

4. Rozpoznanie i leczenie

Rozpoznanie nefroptozy nerki stawia się na podstawie wywiadu i urografii w pozycji leżącej i stojącej, na której narząd w pozycji stojącej opada na wysokość przekraczającą dwa kręgi lędźwiowe lub 5 cm.

Gdy ruchomość i przemieszczenie nerki nie wywołują żadnych niepokojących objawów i dolegliwości, nieprawidłowość nie wymaga leczenia. Wskazaniem do operacji jest ryzyko wystąpienia niewydolność nerek (trwałe zmiany w naczyniach i miąższu narządu), zaburzenia czynnościowe oraz dolegliwości, takie jak: nawracające bóle nerek w określonej pozycji, nawracający zastój moczu w nerce (co sprzyja to rozwojowi zakażeń i kamicy nerkowej), krwiomocz, nawracające zapalenie nerek oraz zmiany patomorfologiczne i czynnościowe nerek.

Operacje leczenia ruchomej nerki przeprowadza się zazwyczaj trzema metodami:

• umocowanie nerki wykorzystujące szwy przechodzące przez jej miąższ,
• przyszycie do nerki torebki włóknistej,
• umocowanie nerki wykorzystujące tkanki pobrane z jej otoczenia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.