Jest lek na jaskrę. Wielki sukces Polaków w okulistyce. Rozmowa z prof. Robertem Rejdakiem

Tabletki z cytykoliną mają wspierać standardową terapię leczenia jaskry i wzmacniać jej efekty. A od września lek będzie można zakupić w każdej aptece, również w Polsce. To wielki sukces grupy naukowców z Lublina. W rozmowie z Wirtualną Polską kierownik Kliniki Okulistyki Ogólnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie prof. Robert Rejdak zdradza szczegóły pracy na lekiem.

Monika Suszek, WP abcZdrowie: W ciągu ostatnich dni wieść o leku ograniczającym rozwój jaskry obiegła polskie i podejrzewam, że i światowe media. Kiedy pojawiała się pierwsza myśl, by zacząć poszukiwać leku?

Prof. Robert Rejdak: W naszym zespole pierwsze prace powstały dwadzieścia lat temu. Badania nad procesami neurodegeneracji siatkówki, czyli samej istoty choroby przewlekłej jaką jest jaskra, prowadzone są od wielu dekad. Z kolei badania nad neuroprotekcją, czyli nowym podejściem do terapii takich chorób trwają mniej więcej od dwudziestu lat. My w zespole zarówno okulistów, farmakologów i neurologów ten temat podjęliśmy w bliskiej współpracy z prof. Pawłem Griebą z PAN z Warszawy. Jednak pomysł, by jaskrę leczyć doustnie, w postaci tabletek z cytykoliną, powstał w Lublinie.

Następnie nasze prace przenieśliśmy do Niemiec, do Tybingi, do ośrodka kierowanego przez prof. Eberharta Zrennera, gdzie były lepsze warunki. Tam badałem istotę aktywności farmakologicznej cytykoliny. Wiem, że obecnie przemysł farmaceutyczny zainteresował się tym zjawiskiem. We wrześniu pierwsze tabletki będą dostępne bez recepty również w polskich aptekach. Takie informacje do mnie dotarły. Jednak ja nie biorę udziału w komercjalizacji tego leku.

Zobacz film: "Czy jaskra jest chorobą ludzi starszych?"

Jakie właściwości posiada cytykolina? Czy każdy pacjent będzie mógł zażyć taki lek?

Cytykolina to lek, który od dawna był wykorzystywany w neurologii. Stosowana była m.in. w bardzo ciężkiej chorobie, jaką jest udar mózgu. Zatem lek jest dobrze znany i bezpieczny. Wielu naukowców podejmowało badania nad cytykoliną i nikt nie wskazał niebezpieczeństwa. Skoro nie ma działań ubocznych, otrzymał status tzw. nutraceutyku, czyli nie dość, że nie szkodzi, to jeszcze przynosi korzyści pacjentowi. Lek będzie dostępny bez recepty, ja jednak uważam, że pacjent zawsze powinien skonsultować jego zażywanie ze swoim lekarzem. Po takiej rekomendacji może mieć gwarancję, że nic niepożądanego nie wyniknie. Jednak raz jeszcze podkreślam, że do tej pory nie opisano żadnych działań ubocznych cytykoliny. Pacjent lek będzie przyjmował doustnie i nie będzie to kolidowało np. z terapią miejscową oka.

Badania nad stworzeniem leku trwały kilkanaście lat i zaangażowały wiele osób...

Tak, chciałbym podkreślić, że w kilkunastoletnie badania zaangażowane było m.in. środowisko lubelskich okulistów. Pracowaliśmy m.in. z prof. Jerzym Toczołowskim, prof. Zbigniewem Zagórskim, neurologami: prof. Zbigniewem Stelmasiakiem i prof. Konradem Rejdakiem oraz dr Markiem Kamińskim. To był zespół naszych badaczy.

Co uzyska pacjent po stosowaniu cytykoliny?

Pamiętajmy, że jaskra to choroba, której nie można wyleczyć, tylko powstrzymać jej rozwój. Jest bardzo niebezpieczna i może prowadzić do ślepoty. To choroba wieloczynnikowa, w której ważnym czynnikiem ryzyka (ale niejednym) jest wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Dlatego wszystkie osoby po 40. roku życia powinny przejść badania przesiewowe, by wykluczyć chorobę. W pierwszym etapie choroba przebiega bardzo podstępnie i trudno samemu zauważyć jej symptomy. Dopiero wizyta u okulisty daje pełną diagnozę i pozwala wybrać kierunek leczenia. Cytykolina to leczenie uzupełniające. Zalecane do stosowania przy leczeniu standardowym w postaci kropli, laseroterapii, a także w chirurgii. Z pewnością nie może zastąpić żadnego z powyższych sposobów leczenia. Wiadomo, że cytykolina może spowolnić rozwój choroby.

Co dalej?

Badania związane z cytykoliną i jej wpływu na zahamowanie jaskry będą jeszcze kontynuowane. Chcemy prowadzić dalsze prace, by zrozumieć istotę, dynamikę choroby, jej patologie oraz możliwości ingerencji farmakologicznej. Jeszcze dużo pracy przed nami.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.