Gojnik – właściwości zdrowotne. Jak parzyć herbatę z gojnika?
Gojnik to bałkańska roślina, posiadająca liczne właściwości zdrowotne, która od wieków znajduje szerokie zastosowanie w medycynie ludowej. Herbata i napary z gojnika wspomagają układ trawienny, układ krążenia, przeciwdziałają chorobie Alzheimera i starzeniu się skóry. Jakie inne właściwości posiada roślina? Jak zaparzyć herbatę z gojnika?
1. Charakterystyka gojnika
Gojnik (łac. sideritis), zwany także szałwią libańską, herbatą górską, grecką lub herbatą pasterzy, to roślina bałkańska i śródziemnomorska, która wykorzystywana jest w ziołolecznictwie. Roślina jest niska, jednoroczna, należy do rodziny jasnotowatych.
Napar z gojnika ma wyjątkowe właściwości zdrowotne. Szałwia libańska to bogactwo witamin i minerałów, m.in. żelaza, cynku, magnezu, potasu i sodu, a także kwasów fenolowych, glikozydów, diterpenów i olejków eterycznych.
Gatunki gojnika występujące w Polsce to:
- gojnik macedoński,
- gojnik tauryjski,
- gojnik syryjski.
2. Właściwości zdrowotne gojnika
Na co pomaga ziele gojnika? Oprócz naturalnego wsparcia układu odpornościowego gojnik ma właściwości przeciwdrobnoustrojowe – przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. Ma także właściwości antyoksydacyjne i przeciwutleniające. Zawarte w nim flawonoidy pozwalają zachować promienny wygląd skóry, przeciwdziałają powstawaniu zmarszczek.
Gojnik działa też uspokajająco. Reguluje poziom dopaminy i serotoniny w organizmie, poprawia nastrój i wspomaga myślenie. Dodaje energii, poprawia witalność i redukuje poczucie zmęczenia. Roślina pobudza także apetyt, oczyszcza organizm z toksyn, łagodzi różnego rodzaju schorzenia ze strony układu pokarmowego, wpływa korzystnie na stan żołądka i na jelita.
Gojnik ma także właściwości przeciwzapalne, wspomaga pracę układu moczowego, łagodzi dolegliwości w kamicy nerkowej.
Herbata zaparzona z leczniczego zioła wspomaga też pracę mózgu. Ma realny wpływ na przeciwdziałanie demencji i chorobie Alzheimera.
Antyoksydanty zawarte w liściach gojnika mogą hamować rozwój komórek nowotworowych w piersiach, macicy, nerkach i mózgu. Gojnik wspiera także układ krążenia oraz reguluje ciśnienie krwi, zapobiega niedokrwistości.
Gojnik a cukrzyca
Z uwagi na to, że gojnik nie zawiera żadnych cukrów oraz wpływa pozytywnie na metabolizm, może być stosowany także przez osoby cierpiące na cukrzycę.
3. Gojnik – zastosowanie
Szerokie zastosowanie w profilaktyce zdrowotnej znajdują przede wszystkim herbatki i napary z gojnika. Na co pomaga herbata z gojnika? Tego typu napoje wspomagają leczenie:
- grypy,
- zapalenia oskrzeli,
- przeziębienia,
- infekcji uszu i pochwy,
- infekcji dróg moczowych,
- kamicy nerkowej,
- grzybicy,
- nerwicy i depresji,
- zaburzeń żołądkowo-jelitowych,
- problemów z nerkami.
Ekstrakt z szałwii libańskiej jest składnikiem wielu suplementów diety wspomagających kondycję fizyczną i psychiczną. Roślina wykorzystywana jest także w produkcji maści na bóle stawów.
Gojnik znajduje także zastosowanie w kosmetyce. Ze względu na silne właściwości antyoksydacyjne dodawany jest do kosmetyków zapobiegających starzeniu się skóry. Ziele dodaje się także do szamponów, których zadaniem jest ochrona przed promieniowaniem UV. Aromat gojnika znajduje też zastosowanie przy produkcji perfum.
4. Gojnik – przeciwwskazania
Herbata z gojnika uznawana jest za bezpieczną, dlatego też nie ma wiele przeciwwskazań do jej stosowania. Jednak zaleca się, by kobiety w ciąży oraz karmiące piersią sięgały po napar tylko za zgodą lekarza.
Szczególną ostrożność należy zachować także w przypadku przyjmowania innych leków, ze względu na to, że niektóre zioła mogą wchodzić z nimi w interakcje.
5. Gojnik – skutki uboczne
Na obecną chwilę nie stwierdzono przedawkowań, czy niekorzystnych skutków ubocznych picia herbaty z gojnika. Warto jednak pamiętać o tym, że podobnie jak w przypadku innych ziół, istnieje ryzyko wystąpienia alergii.
6. Parzenie herbaty
Parzenie górskiej herbaty jest stosunkowo proste, jeśli pamięta się o kilku zasadach. Najlepsze zdrowotne właściwości gojnika otrzymuje się, parząc herbatę ze świeżo zmielonych łodyg zioła. Łodygi warto więc przechowywać w całości, mieląc je dopiero tuż przed zaparzaniem.
Łyżkę sproszkowanego gojnika należy zalać wodą o temperaturze 95-100 stopni. Ziele parzy się pod przykryciem przez 5-10 min, a następnie przecedza przez sitko. Napój można pić zarówno gorący, jak i chłodny, w zależności od upodobań. Efekty działania naparu będą widoczne po systematycznym stosowaniu. Nie zaleca się jednak pić więcej niż 2-3 filiżanki gojnika dziennie.
Jak wzbogacić smak herbaty górskiej? Gojnik świetnie smakuje z miodem, cytryną lub mlekiem. Ponadto te produkty dodatkowo wzmacniają działanie lecznicze zioła.
Produkt można kupić w aptekach i dobrych sklepach zielarskich lub z ekologiczną żywnością. 20 g suszonego ziela gojnika to koszt rzędu kilkunastu złotych.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
