Trwa ładowanie...

Co Polacy wiedzą o raku jelita grubego? Najnowszy sondaż BioStat dla Wirtualnej Polski

Sondaż BioStat dla WP
Sondaż BioStat dla WP

Z sondażu przeprowadzonego przez BioStat dla Wirtualnej Polski wynika, że więcej niż co trzeci Polak obawia się chorób jelit. Rak jelita grubego jest jednym z trzech najczęstszych nowotworów występujących zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?

spis treści

1. Jak często Polacy chorują na raka jelita grubego?

- Jeśli chodzi o ryzyko całożyciowe zachorowania na nowotwór jelita grubego, to wynosi ono 5 procent. Czyli 1 na 20 osób w ciągu swojego życia zachoruje na ten typ nowotworu. To jest bardzo duża częstotliwość - informuje w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła, kierownik Kliniki Gastroenterologii w Narodowym Instytucie Onkologii i CMKP oraz konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii.

Okazuje się, że rak jelita grubego jest w pierwszej trójce nowotworów, które atakują Polaków.

Zobacz film: "Prof. Flisiak: szczepienie jest przyspieszeniem nabycia odporności"

- W przypadku zachorowań u mężczyzn rak jelita grubego zajmuje trzecie miejsce - po raku prostaty i raku płuc. Natomiast u kobiet zajmuje drugie miejsce, tuż po raku piersi. Jeśli chodzi o przyczynę zgonu, to wygląda to nieco inaczej. U mężczyzn rak jelita grubego zajmuje drugie miejsce - po raku płuc, u kobiet trzecie miejsce - po raku płuca i piersi - tłumaczy ekspert.

2. Ból brzucha - jeden z objawów raka jelita grubego

Z badania przeprowadzonego przez BioStat dla Wirtualnej Polski wynika, że więcej niż co trzeci Polak obawia się chorób jelit . Aż 69,4 proc. uczestników sondażu deklaruje, że miewa bóle brzucha. Nawracające i uporczywe bóle brzucha odczuwa prawie co szósty uczestnik sondażu. 50 proc. badanych uważa, że objawy te mogą świadczyć o zmianach nowotworowych w obrębie jelit. Czy słusznie?

Polacy uskarżają się na bóle brzucha
Polacy uskarżają się na bóle brzucha

Jak podkreśla prof. Reguła, nie można stwierdzić, że ból brzucha jest jedynym objawem raka jelita grubego. Zarówno jeśli jest on incydentalny, jak i wtedy, kiedy trwa latami.

- Można powiedzieć, że ból brzucha jest objawem występującym u niemal wszystkich ludzi. Ważne jest, aby rozgraniczyć, o jaki ból chodzi. Ból incydentalny (trwający 1-2 dni), związany z przejedzeniem się lub błędem dietetycznym może wystąpić u osób zdrowych. Nie można go traktować jako objawu nowotworu jelita grubego. Nie możemy też powiedzieć, że ból brzucha jest jedynym objawem raka jelita grubego. Gdyby tak było, mielibyśmy 100 proc. osób przekonanych, że boli ich brzuch, bo mają raka - mówi ekspert.

Lekarz podkreśla, że rak jelita grubego we wczesnych fazach choroby nie daje żadnych objawów. Choroba może rozwijać się w organizmie nawet 10 lat.

- Dlatego tak ważne są badania przesiewowe. Ból w tym schorzeniu pojawia się dopiero wtedy, kiedy mamy do czynienia z kompletnym zatkaniem jelita spowodowanym rakiem albo taką wielkością guza, która sprawia, że pasaż jelitowy stolca jest utrudniony i to powoduje wzdęcia i bóle brzucha - wyjaśnia gastroenterolog.

3. Jakie są najczęstsze objawy raka jelita grubego?

Ankietowani zapytani o to, jakie mogą być pierwsze objawy raka jelita grubego, najczęściej wskazywali krew w stolcu (65,5 proc.), a także bóle brzucha (53,8 proc.). Zdaniem co trzeciego respondenta objawem raka jelita grubego może być biegunka (36,8 proc.).

Jakie są objawy raka jelita grubego?
Jakie są objawy raka jelita grubego? (BioStat)

Prof. Reguła jako kluczowy objaw nowotworu wymienia jednak zupełnie inny symptom.

- Objawy nowotworu jelita grubego pojawiają się, kiedy guz jest już duży. Podstawowym objawem jest zmiana rytmu wypróżnień, które rozumiemy jako zmiany w stosunku do tego, co było latami. Tak jest, gdy ktoś zawsze regularnie się wypróżniał, a od kilku miesięcy cierpi na zaparcia albo biegunki - wyjaśnia lekarz.

- Jeśli ktoś od 40 lat miał zaparcia i z nimi walczył, to nie jest to objaw nowotworu. Po prostu dana osoba ma taki rytm wypróżnień. Jeśli jednak u osób z zaparciami dojdzie do zmiany rytmu wypróżnień i nagle ktoś codziennie zacznie się wypróżniać, to jest to już pewien niepokojący sygnał - twierdzi ekspert.

Objawem charakterystycznym dla raka jelita grubego jest także krew w stolcu.

- Nas w kontekście raka niepokoi ciemno-czerwona krew wymieszana ze stolcem, a nie jasna i znajdująca się na jego powierzchni. Bo trzeba dodać, że krwawienie z odbytnicy jest w przewadze objawem innych schorzeń. Najczęściej są to hemoroidy - wyjaśnia lekarz.

Warto zaznaczyć, że dolegliwości dotykają również osoby młode.

- Na przestrzeni ostatnich lat na podstawie własnej praktyki zauważam, że zgłaszają się coraz to młodsze osoby. Rośnie grono świadomych pacjentów, którzy nie czekają na widoczne objawy takie jak bóle brzucha czy krew w stolcu, a nawet rekomendowany wiek dla badań profilaktycznych /50 lat/ tylko często ok 40 roku życia zgłaszają się na kontrolne badanie kolonoskopowe. Często wykrywamy zmiany polipowe, które nie usunięte mogą nabrać cech złośliwości w znaczeniu onkologicznym. Należy pamiętać że rak jelita wykryty na wczesnym etapie jest wyleczalny - wyjaśnia dr n. med Marcin Hańczewski, chirurg ogólny, gastroenterolog.

4. Uwarunkowania genetyczne a ryzyko zachorowania

16,6 proc. ankietowanych Polaków przyznaje, że w ich rodzinie odnotowano zachorowanie na raka jelita grubego. Czy fakt, że ktoś z bliskiej rodziny cierpiał na tę chorobę, jest genetycznie obciążający dla kolejnego pokolenia?

- Szacuje się, że ok. 20 proc. osób ma w rodzinie jedną osobę z nowotworem jelita grubego. Choć należy podkreślić, że rak jelita grubego w rodzinie nie zawsze ma podłoże czysto genetyczne. Jeśli jednak mamy wśród krewnych chorych na raka jelita grubego, to może to wynikać z tego, że ci ludzie wywodzą się z podobnego środowiska i mają podobny styl życia. Przykładowo - mogą być otyli i palić papierosy i dlatego chorują na podobne schorzenia - tłumaczy prof. Reguła.

Głównymi przyczynami nowotworu jelita grubego, tak jak w przypadku pozostałych nowotworów, są przede wszystkim czynniki środowiskowe tj. zła dieta, otyłość, brak ruchu, palenie papierosów, sięganie po używki czy zanieczyszczenie środowiska.

- 95 proc. wszystkich raków powstaje w wyniku złych czynników środowiskowych i niewłaściwego stylu życia. Obciążenie genetyczne jest drugą przyczyną zachorowania na raka jelita grubego. Mniej więcej 3-5 proc. raków jest wynikiem zespołu uwarunkowanego genetycznie - dodaje prof. Reguła.

Wcześnie wykonana kolonoskopia może zapobiec rozwojowi raka jelita grubego
Wcześnie wykonana kolonoskopia może zapobiec rozwojowi raka jelita grubego (BioStat)

70,9 proc. ankietowanych mówi, że wie, iż wcześnie wykryty nowotwór jelita grubego jest całkowicie wyleczalny. 66,8 proc. respondentów deklaruje, że w razie niepokojących objawów uda się na kolonoskopię. Niechęć do tego typu badania wskazuje 44,3 proc. badanych. 37,7 proc. obawia się bólu podczas jego wykonywania.

- Z uprzedzeniami względem kolonoskopii stale walczymy. Przypominamy, że badanie przesiewowe ma z definicji wykrywać nowotwór w fazie bezobjawowej, czyli w fazie, która daje niemal 100-procentową szansę na wyleczenie. Ludzie powinni zgłaszać się więc na dostępne i oferowane przez służbę zdrowia badania zanim pojawią się objawy. Mają wtedy bardzo dużą szansę na wykrycie nowotworu w fazie bezobjawowej i na to, że wygrają z chorobą - podsumowuje ekspert.

Sondaż "Świadomość zdrowotna Polaków – rozpoznawanie raka jelita grubego" we współpracy z Wirtualną Polską został przeprowadzony przez Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat od 25 do 27 czerwca 2021 roku. Zrealizowano go metodą CAWI na grupie 1067 Polaków, reprezentatywnej ze względu na płeć i wiek.

Koszt badania został poniesiony przez Sanprobi. Sponsor nie ma wpływu na metodologię, przebieg ani wyniki badania. Sponsor nie ma także wpływu na treść powyższego artykułu.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Zobacz także:

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze