Braki w całej Polsce. "Zapotrzebowanie na te leki jest ogromne"
Główny Inspektorat Farmaceutyczny opublikował listę leków, których dostępność może być utrudniona w kwietniu. Są na niej dwie substancje stosowane w leczeniu przeciwnowotworowym i przeciwpadaczkowym. Problem z brakiem leków jest jednak znacznie bardziej rozległy i dotyczy wielu schorzeń.
1. Brak dostępnych leków w kwietniu 2024
GIF regularnie publikuje oświadczenia dotyczące dostępności lub braku dostępności określonych leków. Kwietniowy komunikat GIS obejmuje środki stosowane w pilnych przypadkach medycznych lub w leczeniu, którego brak ciągłości stwarza wyjątkowe ryzyko dla zdrowia i życia pacjenta.
Mowa tu o substancjach Doxorubicinum (stosowanej w leczeniu przeciwnowotworowym) oraz Carbamezepinum (lek przeciwpadaczkowy). Jako przyczynę braku określonych produktów GIF podaje wstrzymanie ich obrotu przez podmioty odpowiedzialne. Podkreśla jednak, że póki co lek przeciwpadaczkowy będzie niedostępny jedynie do 30 kwietnia br.
- Nie można całościowo patrzeć na informacje o tych brakach, bo np. karbamazepina w tabletkach jest dostępna bardzo dobrze: lek Tegretol CR 200 jest dostępny w prawie 80 proc. aptek. Faktycznie może jednak niepokoić brak dawki pediatrycznej, czyli Tegretol w zawiesinie, którego dostępność zgłasza jedynie 4 proc. aptek i jest to lek, który nie posiada zamiennika – informuje mgr farmacji Angelika Talar-Śpionek w rozmowie z WP abcZdrowie.
GIF informuje jednocześnie o ponownej dostępności środków leczniczych zawierających substancje ferri proteinatosuccinas (stosowaną przy niedoborze żelaza), fluticasoni propionas (będącą lekiem przeciwzapalnym i przeciwalergicznym) oraz isosorbidi mononitras (stosowaną przy leczeniu dławicy piersiowej).
2. Stałe braki w leczeniu ADHD
Do schorzeń leczonych farmakologicznie z dużym problemem w dostępności leków należy m.in. ADHD, co wykazuje raport opublikowany w tym miesiącu przez GdziePoLek.pl. Dostępnym w Polsce środkiem łagodzącym objawy ADHD jest metylofenidat sprzedawany pod postacią leków Medikinet, Medikinet CR oraz Concerta.
"Zapotrzebowanie na te leki jest ogromne. Zarówno Medikinet CR jak i Concerta od kilku miesięcy znajdują się wśród najczęściej wyszukiwanych leków" - czytamy w raporcie.
Wśród pacjentów standardem stała się "turystyka farmaceutyczna", bo w aptekach nie tylko brakuje metylofenidatu, ale i jest on błyskawicznie wyprzedawany tuż po dostawach.
- Braki są permanentne i pacjenci bardzo często pytają o te produkty. Te leki w Polsce są naprawdę tanie, dlatego, moim zdaniem, producentom bardziej opłaca się przerzucić część dostaw na inne kraje - ocenia technik famacji Beata Pękacka w rozmowie z WP abcZdrowie.
Problem miało zniwelować wprowadzenie zamiennika Medikinetu. Symkinet MR pojawił się w aptekach dopiero w tym miesiącu, jednak pacjenci skarżą się, że dostępność nowego środka leczniczego w żaden sposób nie rozwiązuje sprawy.
- Podmiot odpowiedzialny za lek mówi, że można go stosować zamiennie, a producent leku Medikinet, że nie, dlatego apteka nie może wydać Symkinetu pacjentowi z receptą na Medikinet. To nie są zamienniki 1:1 – podkreśla mgr Angelika Talar-Śpionek.
3. Leki na cukrzycę i otyłość stale dla wybranych
O niskiej dostępności leków na cukrzycę i otyłość sprzedawanych w formie glutudów do wstrzykiwań mówi się od dawna. Okazuje się jednak, że problem dotyczy głównie leku Ozempic, którego cena jest najkorzystniejsza. Chociaż w aptekach pojawia się coraz więcej zamienników i substancji pokrewnych, zwłaszcza tych, które we wskazaniach jasno obejmują leczenie otyłości, a nie tylko cukrzycy, przeszkodą dla pacjentów staje się cena.
- Można powiedzieć, że te leki dostępne są falami. Dostępność Ozempicu faktycznie stale jest bardzo niska, ale teraz na przykład bardzo dobrze dostepna jest Saxenda, bo mowa aż o 75 proc. aptek., choć należy pamiętać, że jest to inna substancja czynna, bo liraglutyd – tłumaczy farmaceutka.
- Idealnym zamiennikiem Ozempicu będzie np. lek Wegovy, który jest produkowany głównie ze wskazaniami leczenia otyłości, jednak jego cena jest zaporowa, bo miesięczna kuracja może wynosić od 1900 do 2500 zł. W styczniu br. pojawił się także nowy środek Mounjaro, który wykazuje jeszcze lepszą skuteczność w terapii otyłości, ale koszty leczenia tym produktem są równie wysokie, choć może je nieco obniżać wejście na rynek wyższych dawek (7,5 i 10 mg) w nieco bardziej korzystnych cenach - dodaje.
Jednocześnie, ekspertka podkreśla rolę sezonowości w dostępności tych substancji leczniczych.
- Przed sezonem letnim, nawet już od stycznia aż do maja, pacjenci masowo sięgają np. po suplementy na odchudzanie i wtedy także zauważa się lekki wzrost popytu na Ozempic i jego pochodne. Myślę więc, że zwyczajnie chęć schudnięcia, zarówno w przypadkach otyłości, jak i tylko nadwagi, stanowi duży odsetek tego popytu – ocenia mgr Angelika Talar-Śpionek.
Z jej opinią zgadza się farmaceutka Beata Pękacka.
- Myślę, że nadużywanie leków iniekcyjnych z glutydami nadal stanowi duży problem i zmniejsza dostępność tych środków dla pacjentów ze wskazaniami – dodaje.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.