Dermatopatia cukrzycowa – przyczyny, objawy i leczenie
Dermatopatia cukrzycowa jest najczęstszym powikłaniem cukrzycy związanym ze skórą. Jej objawem są plamy o barwie czerwonej lub brunatnej, które pojawiają się na kończynach oraz towarzyszący im świąd skóry. Jakie są przyczyny zaburzenia? Jak sobie z nim radzić?
1. Co to jest dermatopatia cukrzycowa?
Dermatopatia cukrzycowa, czyli zmiany skórne w postaci rozlanych czerwonych plamek i grudek, które powiększają się z czasem, to jedna z najczęstszych zmian skórnych pojawiających się w przebiegu cukrzycy. Zdarza się, że obserwuje się ją również u osób zmagających się z innymi problemami zdrowotnymi, takimi jak retinopatia, nefropatia czy choroby dużych naczyń krwionośnych.
Omawiana dermatoza może dotyczyć nawet połowy pacjentów chorujących na cukrzycę od wielu lat. To jedna z bardziej dokuczliwych i niebezpiecznych chorób cywilizacyjnych. Zgodnie z definicją cukrzyca stanowi grupę chorób metabolicznych związanych z defektem wydzielania lub działania insuliny. Wyróżnia się cukrzycę typu 1, cukrzycę typu 2, cukrzycę ciążową oraz inne specyficzne typy cukrzycy. Coraz częściej rozpoznaje się ją u młodych ludzi.
2. Przyczyny dermatopatii cukrzycowej
Choć cukrzyca ma różne oblicza, każdy typ choroby wiąże się z różnego rodzaju powikłaniami. Nade wszystko sprzyja im nieprawidłowa glikemia utrzymująca się przez długi czas we krwi. Główny objaw chorobowy, czyli przewlekła hiperglikemia, skutkuje zaburzeniem i uszkodzeniem wielu narządów, w tym skóry.
Podłożem zmian skórnych w cukrzycy są: zaburzenia naczyniowe (mikroangiopatia i makroangiopatia), zaburzenia neurowegetatywne, zaburzenia mechanizmów immunologicznych, zaburzenia metabolizmu białek i lipidów, nagromadzenie produktów końcowej glikacji oraz zwyrodnienie włókien kolagenowych i sprężystych.
Zbyt duże stężenie cukru we krwi negatywnie wpływa na krążenie w tkankach, zmiany molekularne w komórkach, proces syntezy kolagenu, co przekłada się na kondycję skóry. Ta staje się sucha, niewłaściwie odżywiona, pozbawiona wilgoci.
Przyczyny dermatopatii cukrzycowej mają także związek z:
- neuropatycznymi powikłaniami cukrzycowymi,
- problemami z pigmentem w skórze,
- nadmierną ekspozycją na ciepło lub zimno,
- urazami termicznymi,
- problemami z przepływem krwi,
- uszkodzeniem nerek,
- uszkodzeniem nerwów czuciowych,
- uszkodzeniem siatkówki oka.
3. Objawy dermatopatii cukrzycowej
Dermatopatia cukrzycowa objawia się powstawaniem plam - niezbyt dużych, mogących powiększać się w czasie. Charakterystyczne dla niej jest to, że początkowo są one jasnobrązowe i ciemnobrązowe, z czasem przybierają kolor różowy bądź czerwony. Obserwuje się również grudki i niewielkie, czerwone blizny. Oprócz widocznych zmian może pojawić się pęknięcia. Zmianom towarzyszy suchość skóry, skłonność do łuszczenia się skórę, uczucie swędzenia i pieczenia, ból, a także zwiększona wrażliwością na urazy i zakażenia.
Przy rozległych i zaniedbanych zmianach może dojść do infekcji, narastania bólu i coraz poważniejszych zmian. Zmiany typowe dla dermatopatii cukrzycowej pojawiają się głównie na nogach: łydkach, stopach, udach i podudziach, choć zdarza się, że widoczne są także przedramionach.
4. Leczenie dermatopatii cukrzycowej
Dermatopatia cukrzycowa nie jest trudna do rozpoznania, a jej leczenie to konieczność. Choć zwykle nie jest groźna, wygląda nieestetycznie. Gdy dojdzie do zakażenia, sytuacja staje się poważniejsza (istnieje ryzyko pogłębiania się problemu i nadkażenia bakteryjnego).
Terapia dermatopatii cukrzycowej polega na stosowaniu środków zmniejszających powstałe zmiany skórne i zapobiegających pojawianiu się kolejnych zmian. Nie ma konkretnych preparatów na samą dermatopatię. Najczęściej wykorzystuje się glikokortykosteroidy (np. hydrokortyzon).
Kluczowe jest nawilżanie skóry. Jednak lotiony, kremy, maści, emolientów i balsamy nie wystarczą. Niezbędne jest optymalne nawadnianie organizmu poprzez zwiększenie podaży wody.
Trzeba również zadbać o prawidłowy poziom glukozy we krwi. Podstawą terapii cukrzycy jest przestrzeganie zasad odpowiedniej, dobrze zbilansowanej diety. Bardzo ważne jest także stosowanie zaleconych przez lekarza leków doustnych lub insuliny i utrzymanie odpowiedniej masy ciała.
Trzeba także unikać urazów i uszkodzeń skóry. Gdy pojawiają się objawy infekcji, konieczne jest wsparcie lekarza, który oczyści skórę i przepisze antybiotyk. Zdarza się, że po upływie około 1,5 roku plamy na skórze samoistnie znikają bądź znacznie zjaśnieją, jednak na ich miejscu mogą dość szybko pojawić się kolejne.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.